Voeding

Het verteringsvuur binnen de TCM

Binnen de TCM (Traditional Chinese Medicine) wordt het verteringsvuur ook wel verteringsproces meestal omschreven in termen van: de functie van de Milt en de Maag. Als je de functie van de Milt en de Maag begrijpt volgens de TCM dan wordt de Chinese voedingsleer compleet helder en logisch.

 

De Maag en de Milt binnen de TCM

De functie van de Maag is voeding ontvangen, daar met het ‘rotten en rijpen’. Je kunt de Maag zien als een grote pot boven een vuur. Alle drank en voeding die in de Maag binnen komt, moet opgewarmd worden tot 37 graden en wordt dan pas verteerd. Totdat het binnengekomen eten en drinken opgewarmd is, kan er geen verdere vertering plaatsvinden.

Het Vuur onder deze pot is de Milt. Het Qi van de Milt zorgt voor de transformatie van het eten, die scheidt het pure van het niet pure (troubele) uit. Het pure gedeelte van de voeding gaat naar boven, naar de Longen en wordt ook wel de 5 smaken genoemd, die vormt de basis van Qi en in de Longen. Het pure gedeelte van de vloeistoffen gaat naar boven, naar het Hart en voeding naar de Dikke Darm voor verdere transformatie. Het onzuivere gedeelte van de vloeistoffen gaat naar de Dunne Darm en wordt uiteindelijk urine.

Warm eten en drinken is belangrijk voor het verteringsvuur

De vertering begint dus door het eten op 37 graden te brengen. Hoe dichter de temperatuur van alles wat we eten en drinken bij die 37 graden in de buurt komt. Des te gemakkelijker het te verteren is. Op deze manier wordt de spijsvertering het minste belast. Koken is dus een vorm van voorverteren. Een goede vertering betekent binnen de TCM een gezond verteringsvuur.

De Milt houdt niet van Koude en Vocht. De Milt is het verteringsvuur, dat dooft door vocht of zwaar verteerbare voeding. De Maag houdt niet van droogte. Deze ‘kookpot’ wil graag iets sappigs om daar een ‘soepje’ van te maken. Als het sappig is, kan de Milt bij het Qi van de voeding komen.

 

Eet op vaste tijden

Wanneer we op vaste momenten eten kunnen de maaltijden gemakkelijker worden verteert. De stelregel binnen de TCM is: Eet een stevig maal in de ochtend, genoeg voor de lunch en niet veel in de avond.

Het mag duidelijk zijn dat het ontbijt de belangrijkste maaltijd van de dag is. De Maag heeft de beste verteringscapaciteit tussen 7:00 en 9:00 uur. Een goed ontbijt versterkt de Maag en Milt Qi voor de rest van de dag. Een optimaal ontbijt is bereid met warmte: koken, bakken, oven, enz.

Een aantal symptomen die aangeven dat het verteringsvuur verzwakt is:

  • Slijmvorming
  • Cellulitis
  • Verkouden
  • Winderig
  • Losse/brijige stoelgang
  • Koude handen
  • Chronische vermoeidheid
  • Geen trek in eten
  • Behoefte aan zoet


Wat kan je het beste vermijden in de ochtend bij het ontbijt?

Thermische Koude en Dampvormende voedingsmiddelen die het verteringsvuur doven dat zijn onder andere:

  • Fruit, fruitsappen
  • Rauwe/ongekookte voeding (groente, fruit)
  • Suiker
  • Dierlijke melkproducten
  • Tarwe en in de meeste gevallen gluten (brood, crackers, etc)

 


Een goed alternatief voor een gezond en licht verteerbaar ontbijt

Het eten van congee is zeer aan te raden als ontbijt. Congee is een lang gekookte pap van granen in water of bouillon dat licht verteerbaar is. Traditioneel wordt het gebruikt om het spijsvertering te versterken omdat het makkelijk verteerbaar is. Toevoegingen van kruiden, noten, zaden, kip, vlees, vis, fruit enz voor gezonde afwisseling. Op smaak maken kan men doen door middel van: sojasaus, natuurlijke zoetstof, sesamzaad, bosui etc.

Lunchtijd

Binnen de TCM is de voorkeur tijdens de lunch een warme maaltijd. Het kan natuurlijk voorkomen dat men niet tijdens de lunchpauze kan koken. Indien dit het geval is, neem dan een restant van de vorige dag mee en eet deze eventueel koud op. Gebruik nooit een magnetron! Het lichaam herkent dit niet meer als voeding en kan dit niet goed verteren. Brood kun je het beste eten met soep voor een makkelijkere vertering. Daarnaast kunnen zwaardere voedingsmiddelen zoals vlees het beste gegeten worden bij de lunch.

Avondmaaltijd

Het is belangrijk om te weten dat de verteringscapaciteit vermindert tegen de avond. De Yange energie gaat over in het Yinne energie. Hier mag dus het Yinne meer gevoed worden. In de vorm van een lichte, sappige maaltijd zoals bijvoorbeeld een soep, graan en vis.

Rijke maaltijden op de avond belasten de Milt en Maag Qi die al van nature lager is in de avond.  Wanneer rijke maaltijden later op de avond wordt gegeten geeft dit vaak overgewicht, misselijkheid en een opgeblazen gevoel  en een verstoorde slaap.

In de avond kun je het beste de volgende voedingsmiddelen vermijden: Hete en stimulerende voeding zoals sterk gekruid, gebakken en geroosterd eten.

Wat doen overvloedige maaltijden met het verteringsvuur in jouw lichaam?

In het algemeen geldt, dat je het beste kan stoppen met eten wanneer het eten het beste smaakt. Dit is een goede basis om te bepalen wat een goede hoeveelheid is van een maaltijd. Onthoudt wanneer je een overvloedige maaltijd eet heeft dat veel invloed op jouw systeem. Binnen de TCM zorgt het ervoor dat alle Qi en Bloed van het lichaam naar het midden wordt getrokken om te ‘dealen’ met deze overmaat. Dit resulteert meestal in boeren of slaperigheid en in geval van langdurige overmaat verzwakt het de spijsvertering, veroorzaakt het Damp en Slijm.

Het is belangrijk om te onthouden: van een goede maaltijd word je niet moe of een belastend gevoel, wel als deze thermisch te koud is of als er te veel gegeten wordt (Dampvormend). Die factoren zorgen ervoor dat het Qi trager gaat stromen en er ongemakken en ziektes ontstaan.

 

Delen
Gepubliceerd door:
Lucinda van Sluijs